Wim Bergsma is al vijftien jaar teammanager van de beloftes, maar houdt zich de laatste tijd vooral bezig met het organisatie – samen met Arie Obdam, Wil Spanjer en Richard den Hartog - van het Zilveren Bottertoernooi. Na 12 jaar afwezigheid is het prestigieuze toernooi weer terug, zij het in een ander jasje. Op 18, 19 en 21 juli strijden de eerste elftallen van FC Volendam, Hollandia, Spakenburg en IJsselmeervogels op de ‘Cup van het IJsselmeer’. Wim Bergsma over de historie, het jaar 1996 met de Nicaraguaan Ricardo Elias en de toekomst van het toernooi…
Door Barry van Langen
,,Ik was lid van het amateurbestuur. Klaas Mühren, de toenmalige voorzitter, zijn zusje was getrouwd met Joep Limburg en hij was mijn schoolvriend. Daar lag de link. Op een verjaardag vroeg Klaas of ik een toernooi erbij wilde doen. Dat leek mij wel wat. Mijn taak was meestal het verzorgen van de adressen voor de pleegouders’’, vertelt Bergsma hoe hij bij de oprichting van het Zilveren Bottertoernooi was gekomen.
Jean Marie Pfaff
FC Barcelona, Borussia Dortmund, Ajax, Feyenoord, PSV, Bolton Wanderes; ze hebben allemaal meegedaan aan het toernooi voor jeugdelftallen. Spelers als Edwin van der Sar, Ronald en Frank de Boer, Pep Guardiola, Dennis Bergkamp en Jean Marie Pfaff lieten in Volendam hun talent zien. Laatstgenoemde noemde het Zilveren Bottertoernooi zelfs zijn doorbraak. In een interview met Businesstotbusiness werd de voormalig doelman de vraag gesteld wanneer hij doorbrak. ,,Dat was op 8 augustus 1971, toen werd ik tot beste keeper uitgeroepen op het Zilveren Bottertoernooi in Volendam. Naar dat toernooi had ik lang uitgekeken. Volendam was toen een hele reis. Wat ik toen niet wist, maar een tijdje geleden van Jan Smit hoorde, was dat ik destijds logeerde bij zijn grootouders”, antwoordde Pfaff.
Herinneringen
Dat was ook traditie bij het Zilveren Bottertoernooi. Het slapen bij gastouders. Bergsma moet lachen. ,,We hadden twee jaar Engelse clubs (Bolton Wanderes en Sheffield Wednesday, red.) uitgenodigd. Maar zij kwamen zo verschrikkelijk dronken thuis. De Engelsen zijn beesten. Zij waren 17/18 jaar dus die werden hier na het toernooi om 7 a 8 uur ’s avonds losgelaten op de dijk en die gingen in het Engelse tempo aan de drank. Dus dat was spugen in de kamers. Daar hebben we een hoop ellende mee gehad. Het jaar erna moesten we dus weer rondbellen omdat veel gastouders geen voetballers meer wilden. Het eerste wat ze vroegen was: ‘Toch gien Engelse he’.’’
Bergsma heeft meer mooie herinneringen. ,,In 1970 stonden Volendam 1 en Volendam 2 tegenover elkaar in de finale. Op het laatste moment liet Schalke 04 verstek gaan. Toen gingen wat mensen met een fiets door Volendam om wat jongens op te halen en die kwamen vervolgens in de finale. Dat was natuurlijk heel opmerkelijk.
Het feit dat Barcelona hier kwam en won was natuurlijk ook heel mooi. Dat je dan weer de oude verslagen leest met Pep Guardiola. Toen zei ons dat niets behalve dan de journalisten die wel wat in hem zeggen. Als je dat dan nu terugleest denk je ook ‘jezus, die was hier ook’.
Wat je ook bij blijft, is dat je spelers benoemt hebt tot beste speler en dat ze later dan heel bekend worden zoals Jean Marie Pfaff, Harald Wapenaar, Hiddink en Van Gaal. Alles wat naam had en heeft in het Nederlandse voetbal is op dit toernooi ooit geweest.’’
Ricardo Elias
Maar wat Bergsma het meest is bijgebleven, is de Nicaraguaan Ricardo Elias. ,,Dat was voor mij persoonlijk en voor mijn gezin heel ingrijpend. In 1996 was nam er een Amerikaans team deel. Dat was een studentenelftal. Er speelde daar een goede jonge voetballer die zijn zinnen erop had gezet om in Europa te slagen als voetballer. Die jongen werd hier door een spelersmakelaar, meneer Buter, opgepikt en die heeft die jongen onder zijn goede genomen. Maar die jongen had niet de Amerikaanse nationaliteit. Hij was illegaal de VS binnengekomen. Zijn ouders woonden daar wel. Als illegaal mag je wel in de VS blijven, maar als je eruit gaat, kom je er niet meer in. Alleen met veel moeite. Twee weken nadat meneer Buter deze jongen onder zijn hoede had genomen en langs allerlei clubjes had gesleept, zette hij hem bij mij op de stoep. ,,Dit is hem en het lukt mij niet om hem bij een club onder te brengen. Hij kan niet terug naar Amerika. Kunnen jullie voor hem zorgen?’’ vroeg hij ons. Hij heeft toen ruim een jaar bij ons in huis gezeten.’’
Helaas kwam er een einde aan het succesvolle toernooi. ,,Bijna iedere betaald voetbal vereniging had een jeugdtoernooi. Maar het was wel algemeen bekend dat dit toernooi in Volendam het leukste en het beste was. Clubs meldden zich aan en het kostte niks. Tot het moment dat de clubs geld gingen vragen. Dat begon bij Ajax, PSV en Feyenoord. Zij zeiden dat ze zoveel uitnodigingen kregen dat ze er geld voor vroegen. Toen raakte het potje op. Toon Steur was destijds penningmeester en die zei: ‘Als het potje leeg is, stop ik als penningmeester’. Op de dag af dat het potje leeg was, belde hij de voorzitter (Klaas Mühren, red.) en vertelde dat hij gestopt was als penningmeester. Toen is ook het toernooi langzaam aan in rook opgegaan.’’
Nieuw jasje
Na 12 jaar afwezigheid komt het toernooi echter weer terug, al is het wel in een nieuwe jasje gestoken. Zo zijn het geen jeugdelftallen maar eerste elftallen en zijn het geen acht teams maar vier teams. ,,We hebben gekozen voor eerste elftallen omdat we nooit een oefenwedstrijd in het Kras Stadion van het eerste elftal hebben. Daar werd door het publiek nog wel eens over geklaagd. Dit leek ons daar een mooie gelegenheid voor.’’
Het toernooi ziet er nu als volgt uit. ,,Er worden vier wedstrijden in totaal gespeeld’’, legt Bergsma uit. ,,Niet alle teams spelen tegen elkaar. IJsselmeervogels en Spakenburg willen namelijk niet tegen elkaar. Er is gekozen voor een vorm waarbij ook de doelpunten voor een punt tellen. 4-4 is dus beter dan 1-0 winnen. Zo hopen we op aantrekkelijk en aanvallend voetbal.’’
Hoofdsponsor
Wat rest is een hoofdsponsor. ,,Daarmee leg je de basis voor de volgende edities. Zo kun je het toernooi aantrekkelijker maken met bijvoorbeeld Eredivisieclubs. Dat kun je goed in de historie van het Zilveren Bottertoernooi. Wat eenvoudig begon met Nederlandse clubs, breidde zich uit tot zelfs Barcelona en een club uit Amerika. Dat kwam omdat we een bodem hadden liggen met vele sponsoren en het zorgde voor drie- tot vierduizend mensen op de tribune. We zijn eigenlijk opzoek naar een bedrijf die iets betekent in de visserij.’’
Programma Zilveren Bottertoernooi
Woensdag 18 juli 19.30 FC Volendam – IJsselmeervogels Kras Stadion
Donderdag 19 juli 19:30 Hollandia – Spakenburg Kras Stadion
Zaterdag 21 juli 15:00 Hollandia – IJsselmeervogels Kras Stadion
Zaterdag 21 juli 17:00 FC Volendam – Spakenburg Kras Stadion
Bron: FC Volendam
