Zembla: mogelijke gezondheidsrisico's kunstgras

  • donderdag, 06 okt 2016
  • Leestijd: 7 minuten
  • Bron: FC Volendam

Er is een uitzending geweest op Zembla over de mogelijke gevaren van kunstgras. Hoewel in de uitzending van Zembla niet wetenschappelijk wordt aangetoond dat de rubberen korrels gezondheidsrisico’s met zich meebrengen, vindt de KNVB wel dat het RIVM de bevindingen uit het programma Zembla zorgvuldig moet bekijken en indien nodig vervolgonderzoek moet doen. FC Volendam zal actief contact houden met de KNVB en om opheldering vragen. Hieronder de volledige reactie van de KNVB op de uitzending:

Reactie van de KNVB.nl 

Bevindingen Zembla zorgvuldig bekijken
Televisieprogramma Zembla heeft aandacht besteed aan mogelijke gezondheidsrisico’s van de rubberen korrels, het zogeheten SBR-rubbergranulaat, in kunstgrasvelden. Het Rijksinstituut voor Veiligheid en Milieu (RIVM) heeft in het verleden meerdere onderzoeken gedaan naar de gezondheidseffecten van sporten op de met rubberen korrels ingestrooide kunstgrasvelden en vastgesteld dat er voor de sporters geen gezondheidsrisico’s zijn. Zembla stelt dat de opzet van de onderzoeken onvoldoende zekerheid biedt om die conclusie te kunnen concluderen.

Hoewel in de uitzending van Zembla niet wetenschappelijk wordt aangetoond dat de rubberen korrels gezondheidsrisico’s met zich meebrengen, vindt de KNVB dat het RIVM de bevindingen uit het programma Zembla zorgvuldig moet bekijken en indien nodig vervolgonderzoek moet doen. Meer onderzoek levert meer informatie op. Dat draagt bij aan meer zekerheid over de veiligheid en gezondheid op de Nederlandse velden voor de sporters.

De Vereniging Sport en Gemeente (VSG), de instantie die gemeenten en sportverenigingen adviseert over kunstgrasvelden, deelt het standpunt van de KNVB. Aanstaande maandag stond er al een afspraak gepland over kunstgras met onder meer het RIVM, VSG en kunstgrasfabrikanten. De bevindingen uit het programma Zembla worden hier ook besproken.

RIVM: ‘Kunstgras is veilig’
De KNVB wilt dat iedereen op een gezonde en veilig manier kan voetballen. Voor wat betreft de gezondheidsrisico’s van SBR-rubbergranulaat, baseert de KNVB zich op de expertise en feitelijke informatie van het Rijksinstituut voor Veiligheid en Milieu (RIVM). Dat is het kennisinstituut dat in opdracht van de overheid zich ontfermt over de volksgezondheid in Nederland. Het RIVM heeft op basis van diverse onderzoeken vastgesteld dat er bij het sporten op met rubberkorrels ingestrooide kunstgrasvelden geen gezondheidsrisico is te verwachten. Het RIVM heeft de KNVB laten weten nog steeds achter de resultaten van deze onderzoeken te staan.

De Europese commissie is begin dit jaar een verkennend onderzoek gestart naar de gevolgen van rubberen producten, waaronder de rubberen korrels in kunstgrasvelden. De resultaten daarvan worden eind van het jaar verwacht.
Kunstgras voldoet aan alle normen

Kunstgrasvelden moeten veilig zijn om op te kunnen voetballen. Dat gaat zowel over voetbaltechnische eigenschappen –zoveel mogelijk als een echt grasveld- als de milieu- en gezondheidsaspecten. Het SBR-rubbergranulaat dat wordt ingestrooid in de Nederlandse kunstgrasvelden voldoet aan alle wettelijk vastgelegde normen en richtlijnen. Bovendien voldoen de kunstgrasvelden in Nederland ook aan de regels met betrekking tot de speltechnische eisen van de FIFA en NOC*NSF. De KNVB adviseert verenigingen die kunstgras willen aanleggen over de richtlijnen en wettelijke normen, en ziet er voor de veiligheid en gezondheid van de voetballers op toe dat clubs hieraan voldoen. 

KNVB in gesprek over alternatieven 
Kunstgras is continu in ontwikkeling. De afgelopen jaren zijn er alternatieven voor rubberen korrels ontwikkeld die bijdragen aan een betere grasmat en milieuvriendelijker zijn. Een aantal voorbeelden is korrels van kurk of synthetisch rubber (TPE). Bijkomend voordeel is dat deze prettiger aanvoelen op warme dagen (geen geur en hitte). De KNVB heeft eerder dit jaar vertegenwoordigers van overheidsinstanties (RIVM), gemeenten (VSG) en kunstgrasfabrikanten uitgenodigd om te praten over de kunstgrasvelden van de toekomst. De groeiende populariteit van kunstgras maakt dat de KNVB actief beleid voert op alle aspecten die te maken hebben met kunstgras. Een grasmat met de juiste speleigenschappen gaan daarbij hand in hand met veiligheid en gezondheid van de voetballers. 

Q&A over kunstgras

Is de KNVB voorstander van kunstgras?
De KNVB wilt dat iedereen op een gezonde en veilig manier kan voetballen. Zowel op natuurgras als kunstgras, die keuze is vrij aan een vereniging. Zolang de velden maar voldoen aan de wettelijk vastgelegde veiligheidsnormen en aan de speltechnische eisen van de KNVB en NOC*NSF.

Waarom kiezen clubs voor kunstgras?
Clubs kiezen voor kunstgras vanwege de mogelijkheid om met veel teams en onder alle weersomstandigheden hierop te kunnen spelen. Kunstgrasvelden zijn intensiever te gebruiken dan natuurgrasvelden. Wat voor KNVB het belangrijkste is, is dat iedereen op een veilige en gezonde manier kan voetballen. 

Wat is rubbergranulaat?
Rubbergranulaat is fijngemalen rubber. Dit wordt veelal gemaakt van oude rubberproducten zoals versnipperde autobanden. Producten als rubbertegels en rubberen vloerbekleding worden ook hiervan gemaakt.

Waarom worden er rubberen korrels in kunstgrasvelden gestrooid?
De rubberkorrels zorgen ervoor dat een kunstgrasveld lijkt op een grasveld, zoals dezelfde balsnelheid en het stuiteren van een bal. Daarnaast maakt het kunstgras geschikt voor slidings. In de loop der jaren zijn er alternatieven ontwikkeld voor de rubberen korrels, zoals kurk en synthetisch rubber (TPE). Die dragen bij aan een betere grasmat en zijn milieuvriendelijker. De KNVB heeft eerder dit jaar vertegenwoordigers van overheidsinstanties (RIVM), gemeenten (VSG) en kunstgrasfabrikanten uitgenodigd om te praten over de kunstgrasvelden van de toekomst.

Zijn rubberen korrels een risico voor de gezondheid?
De rubberen korrels in kunstgrasvelden moeten voldoen aan wettelijke normen. Dat geldt ook voor andere rubberen producten in de maatschappij, waaronder fopspenen, speelgoed en telefoonhoesjes. De KNVB vertrouwt op de expertise en onderzoek van het Rijksinstituut voor Veiligheid en Milieu (RIVM). Dat is het kennisinstituut dat in opdracht van de overheid zich ontfermt over de volksgezondheid in Nederland. Het RIVM heeft op basis van meerdere onderzoeken vastgesteld dat er bij het sporten op met rubberkorrels ingestrooide kunstgrasvelden geen gezondheidsrisico is te verwachten door blootstelling aan gevaarlijke stoffen als PAKs, weekmakers en nitrosaminen.

Kan er nog steeds op kunstgras worden gevoetbald?
Ja. De KNVB richt zich op de feitelijke advies en informatie van het RIVM. De onderzoeken die er door RIVM zijn gedaan, wijzen uit dat er geen gezondheidsrisico’s zijn voor sporters. Zembla stelt dat de opzet van de onderzoeken onvoldoende zekerheid biedt om die conclusie te kunnen stellen. Hoewel er geen wetenschappelijk bewijs is dat aantoont dat rubberen korrels kankerverwekkend zijn, levert meer onderzoek meer informatie op. Dat draagt bij aan meer zekerheid over de veiligheid en gezondheid op de Nederlandse velden voor de sporters.

Welke rol heeft de KNVB als het gaat om kunstgras?
Velden moeten veilig zijn om op te kunnen voetballen. De KNVB ziet er op toe, door in de reglementen aan te geven waar een club aan moet voldoen. Dat gaat zowel over voetbaltechnische eigenschappen –zoveel mogelijk lijken op een echt grasveld- als de milieu- en gezondheidsaspecten. Voor dat laatste zijn de normen van rubberen korrels in kunstgras wettelijk vastgelegd. Vervolgens kiest een vereniging vaak zelf of in samenspraak met de gemeente welk type kunstgras er wordt neergelegd. Dat gaat in samenspraak met de kunstgrasfabrikant. De KNVB speelt daarin geen directe rol.